Trong bóng đá, ném biên là một tình huống diễn ra thường xuyên, với trung bình khoảng 35 quả ném biên mỗi trận đấu ở Premier League, theo Statsbomb. Đây không chỉ là cách đưa bóng trở lại sân mà còn là cơ hội để tạo ra những tình huống tấn công nguy hiểm hoặc duy trì quyền kiểm soát bóng. Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về ném biên, từ định nghĩa cơ bản, quy tắc, kỹ thuật, chiến thuật, đến những thống kê và kỷ lục thú vị, giúp người hâm mộ bóng đá Việt Nam hiểu rõ hơn về kỹ năng này.
👉 Có thể bạn quan tâm: Thẻ Đỏ trong Bóng Đá: Ý Nghĩa, Luật Lệ và Tác Động
Ném biên là gì?
Ném biên là hình thức khởi động lại trận đấu khi bóng hoàn toàn vượt qua đường biên dọc (touchline) ở hai bên sân, được thực hiện bởi đội không có cầu thủ chạm bóng cuối cùng trước khi bóng ra ngoài. Quả ném biên được thực hiện từ vị trí bóng rời sân, và bất kỳ cầu thủ nào trong đội, kể cả thủ môn, đều có thể thực hiện.
Quy tắc ném biên
Để thực hiện quả ném biên đúng cách, cầu thủ phải tuân thủ các quy tắc nghiêm ngặt từ Luật 15 của FIFA:
Vị trí: Quay mặt vào trong sân, đứng tại điểm bóng ra ngoài.
Chân: Có thể dẫm một phần chân lên đường biên hoặc đứng hoàn toàn ngoài đường biên, nhưng không được nhấc cả hai chân khỏi mặt đất.
Tay: Sử dụng cả hai tay, cầm bóng đều và ném từ phía sau qua đầu một cách liên tục.
Bóng trong cuộc: Bóng được coi là trong cuộc khi vượt qua đường biên vào sân.
Khoảng cách đối phương: Các cầu thủ đối phương phải đứng cách ít nhất 2 mét từ điểm ném.
Không chạm lại bóng: Người ném không được chạm bóng lần nữa (bằng tay hoặc chân) cho đến khi bóng chạm một cầu thủ khác.
Xử lý vi phạm:
Nếu ném biên không đúng cách, quả ném được trao cho đội đối phương.
Nếu người ném chạm bóng lần thứ hai trước khi bóng chạm cầu thủ khác, đội đối phương được hưởng quả phạt gián tiếp tại vị trí phạm lỗi.
Nếu người ném cố tình dùng tay chạm bóng, đội đối phương được hưởng quả phạt trực tiếp, hoặc phạt đền nếu phạm lỗi trong khu vực cấm địa.
Kỹ thuật ném biên
Ném biên đòi hỏi kỹ thuật chính xác để đảm bảo hiệu quả. Có hai kỹ thuật chính:
Ném biên đứng
Tư thế: Đứng đối diện hướng ném, chân trước chân sau hoặc mở rộng, gập đầu gối, ngả người ra sau.
Cầm bóng: Hai tay cầm bóng phía sau đầu, cách đều.
Thực hiện: Ném bóng bằng cách gập cổ tay, giữ chân cố định trên mặt đất.
Ứng dụng: Thích hợp cho các quả ném ngắn, chính xác, thường dùng ở khu vực giữa sân.
Ném biên chạy đà
Tư thế: Chạy đà vài bước, cầm bóng trước ngực.
Thực hiện: Ở bước cuối, đưa bóng ra sau đầu, ngả người ra sau, ném tương tự ném đứng, sử dụng lực từ chân và thân trên để tăng khoảng cách.
Yêu cầu: Chân phải ở ngoài hoặc trên đường biên, động tác liên tục, lực đều từ hai tay.
Ứng dụng: Thích hợp cho ném biên xa, đặc biệt gần khu vực cấm địa đối phương.
Một kỹ thuật hiếm nhưng hiệu quả là ném lật người (flip throw), nơi cầu thủ đặt bóng xuống đất, lật người qua bóng và sử dụng động lượng để ném xa hơn, như từng được sử dụng bởi Risto Kallaste.
Chiến thuật ném biên
Ném biên không chỉ là hành động kỹ thuật mà còn là cơ hội chiến thuật trong cả tấn công và phòng ngự.
Tấn công
Gần khung thành: Sử dụng ném biên xa để đưa bóng vào khu vực cấm địa, tạo cơ hội ghi bàn, tương tự quả phạt góc.
Tạo khoảng trống: Đồng đội di chuyển, che chắn, hoặc kéo dãn hàng phòng ngự đối phương để tạo không gian cho người nhận bóng.
Phản công: Theo Thomas Gronnemark, ném biên xa có thể khởi động phản công nhanh, tận dụng việc không có lỗi việt vị từ ném biên.
Phòng ngự
Giữ bóng: Ném biên ngắn, chính xác để duy trì quyền kiểm soát bóng.
Đánh dấu: Hậu vệ theo sát các cầu thủ tấn công đối phương, tránh để họ nhận bóng ở vị trí nguy hiểm.
Hỗ trợ: Các cầu thủ phòng ngự phối hợp để duy trì vị trí và ngăn chặn đối phương chiếm ưu thế.
Thống kê và kỷ lục
Ném biên có thể tạo ra những khoảnh khắc đáng nhớ và kỷ lục ấn tượng:
Kỷ lục thế giới: Michael Lewis (Mỹ) đạt kỷ lục ném xa nhất với 59,817 mét. Trong trận đấu chính thức, Alireza Beiranvand (Iran) ném bóng 61 mét vào năm 2016.
Cầu thủ nổi tiếng: Rory Delap, cựu cầu thủ Stoke City, nổi tiếng với những quả ném biên xa, đưa bóng vào khu vực 6 mét, gây khó khăn cho hàng thủ đối phương.
Thống kê: Theo nghiên cứu từ Statsbomb, trong mùa giải Premier League 2023/24, có khoảng 35 quả ném biên mỗi trận, với 25% ở phần sân phòng ngự và 75% ở giữa hoặc phần sân tấn công. Các đội như Brentford và Sheffield United dẫn đầu về khả năng tạo cơ hội từ ném biên, trong khi Manchester City và Liverpool tập trung vào giữ bóng.
Thống kê ném biên (Premier League 2018-2019) | Giá trị |
|---|---|
Số quả ném biên trung bình mỗi trận | ~35 |
Tỷ lệ giữ bóng sau ném biên | 54% |
Tỷ lệ dẫn đến cú sút | 8,8% |
Đội dẫn đầu về tạo cơ hội | Brentford |
Nguồn: Journals.sagepub
Những sai lầm phổ biến và cách khắc phục
Dưới đây là một số sai lầm thường gặp khi ném biên và cách khắc phục:
Nhấc chân khỏi mặt đất: Đảm bảo ít nhất một phần của cả hai chân chạm đất khi ném.
Ném bằng một tay chủ đạo: Sử dụng lực đều từ cả hai tay để tránh vi phạm.
Ném không từ phía sau đầu: Luyện tập động tác đưa bóng ra sau đầu trước khi ném.
Bước qua đường biên trước khi ném: Đứng đúng vị trí, kiểm tra đường biên trước khi thực hiện.
Để cải thiện, cầu thủ có thể luyện tập bằng cách ném bóng vào tường và bắt lại, hoặc ném cho đồng đội ở các khoảng cách khác nhau.
Góc nhìn của tác giả
Là một người yêu bóng đá và từng chứng kiến nhiều trận đấu, tôi nhận thấy ném biên có thể là một vũ khí lợi hại nếu được thực hiện đúng cách. Ví dụ, trong các tình huống gần khung thành đối phương, một quả ném biên xa có thể tạo ra cơ hội ghi bàn tương tự như một quả phạt góc. Việc luyện tập kỹ thuật ném biên và phối hợp chiến thuật với đồng đội là yếu tố then chốt để tận dụng tối đa lợi thế từ những tình huống này. Theo kinh nghiệm cá nhân, tôi khuyên các cầu thủ trẻ nên tập trung vào việc ném chính xác trước khi cố gắng ném xa, vì độ chính xác thường quan trọng hơn khoảng cách trong các tình huống thực tế.
Ném biên là một kỹ năng cơ bản nhưng quan trọng trong bóng đá, đòi hỏi sự kết hợp giữa kỹ thuật, chiến thuật và sự phối hợp đồng đội. Từ việc tuân thủ các quy tắc nghiêm ngặt đến việc áp dụng các kỹ thuật như ném đứng hay ném chạy đà, ném biên có thể trở thành lợi thế chiến lược nếu được thực hiện đúng cách. Những kỷ lục và thống kê cho thấy tiềm năng của ném biên trong việc thay đổi cục diện trận đấu. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn cái nhìn sâu sắc và thực tế về ném biên, giúp bạn nâng cao kiến thức và kỹ năng bóng đá.
Câu hỏi thường gặp
Có thể ghi bàn trực tiếp từ ném biên không?
Không, bàn thắng không được công nhận nếu bóng đi thẳng vào lưới từ quả ném biên mà không chạm vào bất kỳ cầu thủ nào khác.Điều gì xảy ra nếu ném biên không đúng cách?
Nếu quả ném biên vi phạm quy tắc, trọng tài sẽ trao quả ném biên cho đội đối phương từ cùng vị trí.Làm thế nào để ném biên xa?
Để ném xa, cầu thủ cần chạy đà, sử dụng lực từ chân và thân trên, thả bóng ở điểm cao nhất. Kỹ thuật lật người (flip throw) cũng có thể tăng lực ném.📌 Bạn có biết: Thẻ Vàng trong Bóng Đá: Ý Nghĩa, Luật Lệ và Tác Động
